Ruiny świątyni Apollina w Delfach z IV w. p.n.e., która zastąpiła wcześniejsze świątynie wybudowane w tym miejscu. Przed wyruszeniem w podróż zwyczajem było, aby najpierw wybrać się do wyroczni Apollina w Delfach i poradzić się co do słuszności inicjatywy kolonizacyjnej i miejsca, które miało stać się zalążkiem przyszłej
W XIX wieku rozpoczęła się kolejna rywalizacja mocarstw o tereny zamorskie, w wyniku której powstały imperia kolonialne Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec. Swoje wpływy rozszerzyło też kilka innych państw. Wielka Brytania Przyczyny: – chęć odbudowy imperium kolonialnego po utracie 13 kolonii w Ameryce Północnej – szukanie nowych rynków (działalność Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej) – poszukiwanie nowej lokalizacji dla kolonii karnej Kierunki i zasięg: 1) przyznane przez kongres wiedeński: Malta, Mauritius, Trynidad i Tobago, Gujana 2) przeniesienie uwagi na Azję, Pacyfik i Afrykę: – Australia (kolonia karna, a także eksporter wełny i złota – Melbourne najbogatszym miastem świata dzięki kopalniom złota) – Nowa Zelandia (traktat z wodzami Maorysów – pretekst do przejęcia władzy) – Indie (po przejęciu rządów od Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej – „perła w brytyjskiej koronie”, królowa Wiktoria cesarzową Indii) – Afryka południowa – wypieranie osadników holenderskich zw. Burami na północ, potem wojny z republikami burskimi i tubylcami) – Afryka środkowa – „wyścig o Afrykę” (rywalizacja z Francją, Belgią i Portugalią o dorzecze rzeki Kongo), utworzenie kolonii Rodezja – Sudan – interwencja zbrojna przeciw mahdystom zakończona zajęciem kraju 3) ponadto walka o wpływy bez przejmowania terytoriów: – wpływy handlowe w Chinach i Argentynie – rywalizacja z Rosją o wpływy w Azji środkowej (pomoc dla Turcji w wojnie krymskiej, inwazja na Afganistan) 1815-1914 „stulecie Wielkiej Brytanii” (panowanie na morzach, hegemonia w świecie, a zarazem „splendid isolation” – ang. ‘wspaniała izolacja’; imperium brytyjskie obejmowało 1/4 lądów i 1/4 ludności świata) Francja Przyczyny: – chęć odbudowy i powiększenia francuskiego imperium kolonialnego – wyrównanie strat w Europie po przegranej wojnie z Prusami (1870-71) Kierunki i zasięg: 1) Azja – protektorat nad Kambodżą, podbój Indochin (obecny Wietnam i Laos) 2) Afryka: – podbój Algierii – Fr. Afryka Zachodnia i Środkowa (obecnie Tunezja, Mauretania, Benin, Czad, Gwinea, Kongo, Mali, Niger, Senegal, Republika Środkowoafrykańska, Wybrzeże Kości Słoniowej) – niewielkie tereny w Afryce Wschodniej (Somali) Niemcy Przyczyny: – poszukiwanie rynków zbytu dla gospodarki rozwijającej się po zjednoczeniu – nacjonalizm (działalność Ligi Pangermańskiej – ponad 20 tys. członków na całym świecie, w tym wielcy niemieccy przemysłowcy) – chęć dołączenia do grona mocarstw („Weltpolitik” – niem. ‘polityka światowa’) – rywalizacja z Wielką Brytanią i Francją (posiadaczami większości kolonii) Kierunki i zasięg: 1) Daleki Wschód – wieczysta dzierżawa terenów w Chinach 2) Oceania (Samoa, Nowa Gwinea, W. Salomona, Mariany, W. Marshalla, Nauru) 3) Afryka (Niem. Afryka Południowo-Zachodnia i Wschodnia, Togoland, Kamerun) 4) próby uzyskania wpływów w Maroku, koncesja na budowę kolei w Turcji Po I wojnie światowej kolonie niemieckie były okupowane, a następnie podzielone jako tzw. terytoria mandatowe między Wielką Brytanię, Francję, Belgię, Japonię i Portugalię. Pojedyncze kolonie miały także Belgia, Portugalia, Hiszpania, Holandia i Włochy. Inne mocarstwa nie uczestniczyły w wyścigu o kolonie, ale też zwiększały wpływy: Rosja: – przyłączanie terenów w Azji (Turkiestan, Kraj Nadmorski, Kaukaz, Afganistan) – usprawnienie zarządzania Syberią i wykorzystanie jej jako miejsca zsyłki – 1867 sprzedaż Alaski Stanom Zjednoczonym – rezygnacja z posiadłości poza Eurazją Stany Zjednoczone: – 1823 „doktryna Monroe” (USA nie miesza się w sprawy Europy i wzajemnie) – 1830 utworzenie Liberii (najstarszej republiki w Afryce, założonej dla wyzwolonych amerykańskich niewolników według wzorów ustrojowych USA) – dążenie do opanowania Ameryki Środkowej, w tym Kanału Panamskiego – wywoływanie lokalnych powstań i przejmowanie kontroli nad gospodarką pod nowymi rządami (Kuba, Filipiny, Panama) – „dyplomacja dolarowa” – finansowe uzależnianie lokalnych władz 1853 ponowne otwarcie Japonii na kontakty cudzoziemcami – epoka Meiji, czyli „japońskie oświecenie”: zniesienie feudalizmu, upowszechnienie oświaty, likwidacja dawnych tradycji, reforma państwa Pozytywne i negatywne skutki polityki kolonialnej (z perspektywy obu stron) Skutki dla krajów kolonialnych: – wzrost znaczenia państw kolonialnych (budowa „drugich imperiów kolonialnych” przez Wielką Brytanię i Francję, dołączenie Niemiec do grona mocarstw) – włączenie do kultury europejskiej elementów kolonialnych – ułatwienie handlu (1869 budowa Kanału Sueskiego – połączenie Morza Śródziemnego z Oceanem Indyjskim przez Morze Czerwone, pod kontrolą brytyjsko-francuską) – kolejne odkrycia geograficzne (eksploracja głębi lądów) – rozwój techniki komunikacyjnej (statki, telegraf) – eksploatacja kolonii – surowce ( złoto i miedź), siła robocza, rynek zbytu – marginalizacja Hiszpanii (utrata Kuby i Filipin) – upowszechnienie poglądu o wyższości białego człowieka (protekcjonalny stosunek do ludności tubylczej, teorie rasistowskie) – konflikty kolonialne: brytyjsko-francuski o Faszodę (1898; skrzyżowanie planowanych linii kolejowych), francusko-niemiecki o Maroko (1905-11) Skutki dla krajów skolonizowanych: – upowszechnienie kultury europejskiej i religii chrześcijańskiej – zastosowanie osiągnięć techniki i nauki (użycie wynalazków, szpitale przy misjach) – początki administracji i oświaty w kolonialnych na wzór europejski – 1833-34 zniesienie niewolnictwa w imperium brytyjskim (wcześniej zakaz handlu ludźmi) – likwidacja niektórych zwyczajów (np. sati – palenie wdów w Indiach) – utrata niezależności (jedynymi niepodległymi krajami w Afryce były Liberia i Abisynia) – autonomia „białych kolonii” – Kanada, Australia, Nowa Zelandia (status dominium: samodzielnego terytorium bez własnej polityki zagranicznej, którego głową jest władca Wielkiej Brytanii) – stagnacja gospodarki (z powodu wywozu surowców i braku własnego przemysłu) – krwawe tłumienie przez Europejczyków konfliktów z lokalną ludnością (konflikt o kontrolę nad Kanałem Sueskim w Egipcie, powstanie mahdystów w Sudanie, powstanie sipajów w Indiach, wojna burska w Afryce południowej) – nienawiść do Europejczyków w Chinach (powstanie bokserów stłumione siłą przez koalicję 8 mocarstw: Austro-Węgier, Francji, Japonii, Niemiec, Rosji, USA, Wielkiej Brytanii i Włoch) [podstawa programowa gimnazjum –
W tej liczbie mieści się kilkadziesiąt tysięcy Kaszubów, którzy w II połowie XIX wieku osiedlili się w okolicach Barry's Bay i dzisiejszego Wilna. Okolica ta przypominała im krajobraz Kaszub w Polsce. Właśnie w Barry's Bay powstała pierwsza szkoła polska i harcerstwo, a w Wilnie pierwsza parafia polska. W 1972 roku odsłonięto w Jeszcze w wieku XIX powiedzielibyśmy, że Francja to imperium kolonialne. Kolonie francuskie znajdowały się prawie na każdym kontynencie. Kwitł handel międzynarodowy, rozwijały się kompanie handlowe, w koloniach budowano okazałe posiadłości. Jednakże nie miało to trwać wiecznie. Powierzchnia imperium zaczęło się zmniejszać. Okoliczności były różne: zakup ziem przez USA, wojny kolonialne, wojny o niepodległość, referenda niepodległościowe... W porównaniu do tamtych czasów Francja posiada obecnie już tylko niewielkie terytoria szukasz więcej informacji i ciekawostek, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o historii Francji. Kolonie francuskie na trzech kontynentach, wojny kolonialne Kolonie francuskie w Ameryce Północnej i jej tamtejsze kompanie W Ameryce Północnej Francja prowadziła liczne ekspedycje za czasów Henryka IV. Szczególnie zapisał się tutaj Samuel Champlain, który wykazując się zręcznością w manewrowaniu pomiędzy zwaśnionymi plemionami indiańskimi dotarł do Wielkich Jezior i rozwinął kolonizację francuską na tym obszarze. Za jego ekspedycji rozwinął się także handel z Indianami, dzięki prowadzeniu wobec nich raczej przyjaznej polityki. To również Champlain był założycielem miasta Quebec. W późniejszym czasie do rozwoju francuskiego kolonializmu w Ameryce przyczyniła się polityka kardynała Richelieu. W roku 1628 utworzona została Kompania Stu Wspólników, celem tego działania była dalsza ekspansja w Kanadzie. Ważną rolę w kontekście Ameryki odgrywały Antyle, gdzie działała powstała w 1635 roku Kompania Wysp Ameryki. Również w tamtym okresie Francja opanowała Martynikę i Gwadelupę. Kompania Stu Wspólników została rozwiązana już za rządów Colberta, w 1663 roku. Powstała Nowa Francja jako prowincja królewska. W 1682 roku Francuzi po raz pierwszy, co prawda w teorii, ale objęli nadzór nad Luizjaną, jednakże osadnictwo francuskie rozwinęło się tam dopiero w XVIII wieku. Rozwijały się także Antyle, gdzie sprowadzano biedotę i czarnoskórych niewolników. Na początku XVIII wieku stan posiadania Francji w Ameryce miał się zmniejszyć, a to na skutek wojny sukcesyjnej hiszpańskiej, jaka miała wtedy miejsce, zakończonej traktatami w Utrechcie i Rastadt. Francja straciła wtedy na rzecz Wielkiej Brytanii Nową Szkocję i Nową Fundlandię. W XVIII wieku jednak w rękach Francji pozostawała większość Kanady oraz Luizjana. Tereny te były większe, niż brytyjskie, ale słabsze ekonomicznie. Francja zresztą dość długo na tym kontynencie rywalizowała z Wielką Brytanią. I to właśnie ta rywalizacja a konkretnie wojna siedmioletnia miała stać się gwoździem do trumny francuskiego panowania kolonialnego w Ameryce. W wyniku tej wojny w roku 1758 Brytyjczycy zdobyli fortecę Louisbourg. Natomiast w wyniku brytyjskiej blokady morskiej Francja nie miała możliwości dostarczyć do Kanady zaopatrzenia. Rok 1759 to kapitulacja Quebecu, zaś rok później całą Kanadę poddał jej gubernator, markiz de Vaudrevil. Nawiasem mówiąc w tamtym czasie Francuzi ponosili także porażki w walce z Brytyjczykami na Antylach, w Indiach a nawet w Afryce. Na mocy jednak pokoju po wojnie siedmioletniej (1763) Kanada została przez Francję utracona na rzecz Wielkiej Brytanii, natomiast Luizjanę otrzymała Hiszpania. Francja odzyskała ją później zaledwie na 20 dni, by tym razem ją odsprzedać Stanom kolonie w Afryce i w Azji: daty podboju, powierzchnia W XX wieku Francja posiadała kolonie w Afryce, Azji i Ameryce, których łączna powierzchnia wynosiła 10,6 mln km2. Ich mieszkańcy również byli liczni, zamieszkiwało je 55,5 miliona ludzi. Grupy kolonii tego państwa na różnych kontynentach miały swoje specyficzne nazwy. Kolonie Francji w Azji nosiły nazwę Indochin Francuskich. Z Wybrzeża Kości Słoniowej, Senegambii, Gwinei, Nigru i Mauretanii w roku 1895 powstała Francuska Afryka Zachodnia. Już w wieku XX, w roku 1910, Czad, Kongo Francuskie i Ubangi-Szari zostały połączone we Francuską Afrykę Równikową. Kolonie - podboje Kolonie Rok podboju Afryka Tunezja 1881 Mauretania 1893 Senegambia 1883 Gwinea 1891 Niger 1894 Czad 1894 Kongo Francuskie 1880 Ubangi-Szari 1894 Madagaskar 1896 Somali Francuskie 1888 Azja Kochinchina 1863 Kambodża 1863 Laos 1886 Annam 1885 Tonkin 1883 Część kolonii Francja zyskała lub utraciła w wyniku takich wydarzeń, jak wojny kolonialne lub też w wyniku postanowień ówczesnej społeczności międzynarodowej. W roku 1912 po starciach z Niemcami Francja uzyskała zwierzchność nad Marokiem tracąc jednocześnie część Konga Francuskiego. Decyzją Ligi Narodów po zakończeniu pierwszej wojny światowej Francja objęła protektorat nad Libanem, Syrią a także częścią Togo oraz Kamerunu. Kolonie te uzyskała kosztem Niemiec oraz Turcji. Mieszkańcy kolonii a niepodległość, obecne terytoria zależne Francji Po drugiej wojnie światowej nieuchronnie kolejne kolonie francuskie zaczęły wyrażać wolę wybicia się na niepodległość. Pewną próbą utrzymania kolonii przez Francję było ustanowienie Unii Francuskiej, ustanawiającej nowe zasady współistnienia Francji i jej kolonii oraz powstałych z nich państw. Utworzono ją na podstawie konstytucji z 1946 roku. W jej skład miały wejść trzy rodzaje terytoriów. Były to: terytoria bezpośrednio należących do Francji, czyli departamenty zamorskie: Scena z bitwy o Algier, rok 1830 - fot. domena publiczna (Gwadelupa, Gujana, Martynika, Reunion, Algieria i Sahara) oraz terytoria zamorskie (Francuska Afryka Zachodnia i Równikowa, Komory, Madagaskar, Nowa Kaledonia, Polinezja Francuska, Saint Pierre i Miquelon, Somali Francuskie); państwa stowarzyszone (Kambodża, Laos, Wietnam, Maroko, Tunezja) i terytoria stowarzyszone (Kamerun, Togo). Na specjalnych zasadach do Unii przystąpiły w 1949 roku Kambodża, Wietnam i Laos. Unia została zlikwidowana po zmianie konstytucji w 1958 roku, zamiast niej powstała Wspólnota Francuska, w ramach której miały funkcjonować cztery rodzaje podmiotów: departamenty zamorskie, terytoria zamorskie, terytoria powiernicze oraz autonomiczne republiki:wymieniona w tabeli poniżej grupa państw, które w wyniku referendum z 1958 roku w roku 1960 uzyskały niepodległość. Trzeba jednak podkreślić, że w rzeczywistości zasady tej Wspólnoty nie weszły w życie, a zatem wszelka współpraca (w tym już wtedy w istocie handel międzynarodowy z byłymi już koloniami) opierała się tylko i wyłącznie na umowach bilateralnych. W międzyczasie rozpoczęła się dekolonizacja, od Francji odrywały się kolejne jej posiadłości. Część kolonii uzyskiwała niepodległość w pokojowy sposób, inne musiały o swoją niezależność walczyć. Taką wojnę z Francją stoczyły Wietnam, Laos i Kambodża. Tzw. wojna indochińska trwała aż 8 lat. Podobnie w przypadku Algierii trzeba było trwającego również 8 lat powstania, aby państwo to uzyskało niepodległość. Sytuacja akurat w kontekście tego państwa nie powinna dziwić, jeżeli przypomnimy historię jego podboju przez Francję w XIX wieku. W roku 1830 zdobyto Algier, jednakże Francja kontynuowała ekspansję. W roku 1834 postanowiono, że Algierię trzeba utrzymać. Zaczęto sprowadzać osadników, pojawił się gubernator. Rozwinął się handel. Jednakże podbój Algierii nie został zakończony, bowiem działał nadal na jej terenie emir Abd el-Kader. W roku 1836 doszło do wojny z jego siłami i Francja poniosła porażkę. Również w wojnie z 1839 roku Francja poniosła ciężkie straty. W roku 1840 zadanie ostatecznego rozprawienia się z siłami Abd el-Kadera otrzymał generał Bugeaud, znany później i z innych wydarzeń historycznych, tym razem w samej Francji. W latach 1841-1843 toczono ciężkie boje z wojskami emira. W pewnym momencie uciekł on przed Francuzami do Maroka, gdzie również zapuściły się za nim wojska francuskie. Zdołał powrócić do Algierii w latach 1845-1846. Dopiero w roku 1847 siłom francuskim udało się odnieść ostateczne zwycięstwo, pojmano również i samego emira. Nie oznaczało to jednak, że w Algierii przestały istnieć jakiekolwiek punkty oporu przeciwko okupacji francuskiej. Kolonie - uzyskanie niepodległości Kolonia Rok uzyskania niepodległości Syria Formalnie: 1941, realnie: 1946 Liban 1943 Wietnam, Laos, Kambodża 1954 Maroko, Tunezja 1956 Gwinea 1958 Kamerun, Togo, Sudan Francuski (Mali), Madagaskar, Dahomej (Benin), Niger, Górna Wolta (Burkina Faso), Wybrzeże Kości Słoniowej, Czad, Republika Środkowoafrykańska, Kongo Francuskie, Gabon, Senegal, Mauretania 1960 Algieria 1962 Komory 1975 Somali Francuskie (Dżibuti) 1977 W latach 90. XX wieku Francja posiadała już tylko terytoria o całkowitej powierzchni 157 100 km2. Są to w większości departamenty zamorskie, z których największa jest Gujana Francuska (91 000 km2). Inne departamenty zamorskie to Gwadelupa, Martynika i Reunion, natomiast obecne terytoria zamorskie Francji to Nowa Kaledonia, Polinezja Francuska, Wallis i Futuna. Francja posiada też tzw. zbiorowości terytorialne: St. Pierre i Miquelon i Majottę, zaś odrębny status mają Francuskie Ziemie Polarne. Autor: Herbert Gnaś Bibliografia: B. Bankowicz, M. Bankowicz, A. Dudek, Leksykon historii XX wieku, Kraków Baszkiewicz, Historia Francji, Ossolineum, Warszawa Chwalba, Historia powszechna. Wiek XIX, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008. Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny? Dla 84,8% czytelników artykuł okazał się być pomocny Brzemię białego człowieka – kolonializm w XIX wieku. Poddanie się księcia Pangerana Dieponegoro, przywódcy powstania antyholenderskiego, generałowi Hendrikowi Merkusowi baronowi de Kock (28 marca 1830 roku), które zakończyło wojny jawajskie (1825-30). Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0. Obraz: Udostępnianie slajdów Od XVII do XX wieku Francja była krajem, w którym liczne kolonie na całym świecie. Chociaż francuski kraj miał kolonie na prawie każdym kontynencie, najważniejsze z nich to te, które miał w Afryce w XIX i XX wieku. Aby dowiedzieć się o tej ważnej fazie kolonializmu dzisiaj w tej lekcji od PROFESORA, porozmawiamy o Kolonie francuskie w Afryce: XIX wiek i współczesność. Aby zrozumieć francuskie kolonie, musimy najpierw zrozumieć jakie są kolonie i jacy byli w tamtym czasie, ponieważ termin ten bardzo się zmienia w zależności od tego, czy odnosimy się do obecnej kolonii, czy do starej. Musimy też zrozumieć, co mamy na myśli, gdy mówimy o kolonializmie, ponieważ jeśli nie zrozumiemy, czym jest ten system, będzie nam trudniej wyjaśnić przyczynę ekspansji francuskiej. Kolonie są termin polityczny i gospodarczy które stosuje się do populacji, która jest pod rządami innego kraju, państwo rządzące kolonią nazywa się metropolią. Znaczna część Ameryki i Afryki oraz część Azji to kolonie krajów europejskich, które są Francja jeden z krajów, które więcej posiadłości pojawiło się między XIX a XX wiekiem. Obecnie nadal istnieją kolonie, ale ich charakterystyka bardzo różni się od kolonii XIX wieku, niektóre z ich największych różnice są następujące: W obecnych koloniach obywatele kolonii i metropolii posiadają równouprawnienie, podczas gdy w klasycznych koloniach miejscowa ludność nie miała takich samych praw. Polityka nowych kolonii pozwala na promowanie ruchy niepodległościowe, podczas gdy w klasycznych koloniach wiele aspektów politycznych jest wykluczonych, zwłaszcza tych związanych z niepodległością. Systemy zostały narzucone w koloniach klasycznych, natomiast w nowych ma to większe autonomia. Z drugiej strony jest kolonializm, który jest system ekonomiczny w którym obce państwo eksploatuje kolonię. Kolonializm polega na zawłaszczaniu zasobów terytorium, a tym samym na dążeniu do wzrostu potęgi ekonomicznej metropolii ze szkodą dla kolonii. Trochę przyczyny kolonializmu są następujące: Przyczyny ekonomiczne: Surowce były używane mniej, a praca była znacznie tańsza. Przyczyny polityczne: Jak na przykład poszukiwanie wyglądu wielkiej potęgi międzynarodowej lub nacjonalizmu. Przyczyny demograficzne: W latach kolonizacji przyrost naturalny zwiększył się, a istnienie kolonii umożliwiło emigrację na te mniej zamieszkałe tereny. Obraz: Nauki społeczne Początek drugiego francuskiego imperium kolonialnego, czyli tego, które zajmuje XIX i XX wiek, ma miejsce w 1830 z inwazją Francji na Algierię. Podbój Algierii trwał 17 lat i został nazwany departamentem Francji. Algieria była kolonią francuską od 1830 do 1932 roku, będąc kolonią, która najdłużej pozostawała pod francuską kontrolą. Francja rozpoczęła a ekspansja na większą część kontynentu afrykańskiego, dążąc do osiągnięcia wielkiej pozycji władzy, ponieważ jego wpływy zostały zmniejszone w ostatnich latach. W 1881 r. Francja ustanowiła protektorat w Tunezji, i stopniowo rozprzestrzenił się na wiele terytoriów w całej Afryce (Senegal, Mauretania, Gwinea, Mali, Republika Konga, Czad, Niger, Benin i Wybrzeże Kości Słoniowej). Dzięki temu Francja zajęła dużą część Afryki Północnej, Środkowej i Zachodniej. Nieco później, w 1884 roku, Francja i Wielka Brytania zwołali spotkanie w Berlinie, nazwali Konferencja Berlińska, aby zająć się kwestiami związanymi z kolonializmem w Afryce i które zasadniczo opierały się na rozmieszczeniu Afryki wśród krajów europejskich. Podział był takiego kalibru, że uciekły tylko dwa kraje, Etiopia i Liberia, choć ta ostatnia dzięki ochronie Stanów Zjednoczonych. Podział Afryki spowodował, że Francja zajęła znaczną część kontynentu, prawdopodobnie będąc największym zyskiem z konferencji. Kraje afrykańskie, które miała Francja po spotkaniu są następujące: Algieria Tunezja Maroko Mauretania Senegal Mali Gwinea Kamerun Wybrzeże Kości Słoniowej Niger Burkina Faso Benin Gabon Kongo Republika Środkowoafrykańska Czad Madagaskar Należy zauważyć, że kilka z tych krajów przystąpiło do federacji, z których najważniejsze to tak zwana „francuska Afryka Zachodnia” i „Francuska Afryka Równikowa”, pierwsza utworzona przez francuskie kolonie Afryki Zachodniej, a druga przez kraje centrum kontynent. Zdjęcie: Centrum prasowe Aby zakończyć tę lekcję o francuskich koloniach w Afryce w XIX wieku i dziś, musimy porozmawiać o kilku koloniach, które Francja nadal posiada. Z biegiem lat Francia traciła zdecydowaną większość kolonii jakie miała na całym świecie, będąc bardzo licznymi niepodległościami, które miały miejsce w XX wieku. I dlatego obecnie mają tylko kilka kolonii. Według Komitetu ds. Dekolonizacji ONZ istnieje: obecnie 18 kolonii, z których dwa są francuskie. Te dwie kolonie są Nowa Kaledonia i Polinezja Francuska, będąc pierwszym z nich w rozmowach o uniezależnienie się od Francji. viewerKolonie były jedną z najpopularniejszych form wypoczynku dzieci i młodzieży. Zwłaszcza w czasach PRL-u. Trudno było wtedy znaleźć dziecko, które choć raz nie było na i półkolonie W okresie międzywojennym na koloniach wypoczywało po 300 – 400 tysięcy dzieci. Organizowały je głównie różne stowarzyszenia. Nie tylko kolonie, ale też półkolonie. Na przykład w połowie lat trzydziestych minionego wieku między innymi wydział szkolnictwa i zarządu miejskiego w Łodzi przygotował półkolonie dla 4 tysięcy dzieci. Na taki rodzaj wypoczynku kwalifikował lekarz, którzy musiał stwierdzić, że dziecko wymaga staranniejszego odżywiania, odpowiedniej opieki i letniego wypoczynku. Zwykle więc na taki przydział mogli liczyć najmłodsi z ubogim rodzin. Ten wypoczynek finansowała w dużej mierze Ubezpieczalnia, czyli odpowiednik NFZ. - Wzorem lat ubiegłych terenem wypoczynku dziatwy będzie park 3 Maja – wyjaśniano. - Jest położony blisko centrum, i posiada odpowiednią też minusy tej lokalizacji. - Wieją tam wiatry z zachodu na wschód – podkreślano. - Trafiają więc do tego parku wszystkie dymy fabryczne i wielkomiejskie wyziewy. Poza tym bliskość linii kolejowej sprawia, że dym z lokomotyw i kurz również nie przyczyniają się do oczyszczenia powietrza w jednak, że mogą to być jedne z ostatnich, miejskich półkolonii organizowanych w parku 3 Maja. Zostaną przeniesione do parku im, Piłsudskiego, czyli na obecne Zdrowie, gdy tylko zostanie oddany do po zakończeniu niemieckiej okupacji dzieci z Łodzi znów zaczęły jeździć na kolonie Łódź to miasto o bardzo niezdrowym klimacie – zauważano. - Wprost miasto gruźliczych i rachitycznych dzieci. Ale kilka lub kilkanaście kilometrów od swoich granic posiada bardzo zdrowe miejscowości letniskowe. Kilometrami ciągną suche, szpilkowe lasy, przepełnione zdrowym powietrzem, leczą i wzmacniają chorowite płuca nie zapomniano podkreślić, że przed wojną jeździli tam tylko bogaci łodzianie. Biedne dzieci z Bałut lato spędzały bawiąc się przy ulicznych rynsztokach lub w kamiennych podwórkach. - Łódzcy bogacze na letnie wywczasy wybrali co piękniejsze letniska – zauważał „Dziennik Łódzki” z 1946 Pobudowali tam wille, otoczyli je ogrodami. Kupili sobie monopol na słońce powietrze i zdrowie!Wiśniowa GóraJedną z takich miejscowości była podłódzka Wiśniowa Góra. Tam kolonie dla dzieci swych pracowników urządziła zaraz po wojnie fabryka Scheiblera i Grohmana, która niedługo potem została zakładami im. Obrońców Pokoju. Z dumą zapowiadano, że w ośrodku kolonijnym w Wiśniowej Górze przez lipiec i sierpień wypoczywać będzie pół tysiąca dziewcząt i chłopców. To bardzo ważna rzecz, bo 80 procent dzieci naszych pracowników jest zagrożona gruźlicą! - zapowiadali przedstawiciele łódzkiej w Wiśniowej Górze składał się 42 domów. Od razu zaznaczano, że znajdowały się w fatalnym stanie i trzeba było je wyremontować. Zrobiono to staraniem załogi. I już w czerwcu pierwsze dzieci mogły wyjechać do Wiśniowej Dzieci rzeczywiście mają wszystko, o czym świadczą zaopatrzone piwnice – zauważał „Dziennik Łódzki”- Dzienne wyżywienie dziecka składa się z pięciu posiłków, bardzo obfitych. Codziennie na obiad jest mięso, a na podwieczorek często wędlina. Dzieciom nie brakuje też owoców. Kolonijna kuchnia dostaje codziennie pełny udój od dwóch krów będących własnością fabryki. Dzieci jedzą tyle ile chcą. Kuchnia wydaje bardzo wiele „dokładek”. Pełen koszt kolonii ponosi na koloniach w Wiśniowej Górze mieszkały w słonecznych pokojach. Zaznaczano, że każde miało własne, nowe łóżko z czystą pościelą. Nie brakowało wychowawczyń. A kontrolę nad koloniami sprawowało kilka matek, które zamieszkały w kolonie do KolumnyZaraz po wojnie dzieci wyjeżdżały też na zakładowe kolonie do Kolumny, Tuszyn – Lasu czy Przygłowa. Na przykład rodzice kolonistów, którzy wypoczywali w Kolumnie wystosowali skargę do ministerstwa oświaty. Skarżyli się, że ich dzieci chodzą głodne...Reporter „Dziennika Łódzkiego” pojechał na miejsce, by sprawdzić jak wygląda sprawa. Stwierdził, że jedzenia nie brakuje, a dzieci są zadowolone. - Na porannym apelu melduje się 320 dzieciaków, po jego zakończeniu idą na śniadanie – opisywał kolonijny dzień. - Na stołach piętrzą się góry kanapek. Dusza się raduje, gdy widzi się, że „szkraby” pałaszują ogromne ilości w życiu wywiadu udzielił 11-letni Kazio. Cieszył się, że śpi w namiocie ze starszymi. Martwi go tylko, że niedługo musi wracać do domu...Dziennikarz zauważył też, że mali koloniści przybyli na wadze. Średnio o trzy kilo..Bezcenne wspomnieniaJeszcze dziś niektórym z pokolenia dzisiejszych czterdziestolatków czy pięćdziesięciolatków kręci się łza w oku, gdy przypomną sobie kolonijne nocne podchody, mecze piłkarskie, dyskoteki, zabawy przy ognisku, kolonijne piosenki, a nawet kontrole czystości przeprowadzane przez panie pielęgniarki...No i przyjaźnie, które czasem zostały na całe Marzena Mrowińska, nauczycielka z Łodzi przez całą podstawówkę, co roku jeździła na kolonie. Była w drugiej czy trzeciej klasie, gdy pojechała na kolonie pocztowców do Grotnik. - Jeszcze dziś pamiętam te nocne alarmy! - wspomina Marzena. - Nie wiem czy miały być atrakcją dla kolonistów czy też trzeba było je robić, by ćwiczyć zachowanie dzieci W środku nocy, a tak naprawdę gdzieś koło rozlegał się dzwonek. Wszyscy wychodzili na dwór, a potem szliśmy do lasu. Tam śpiewaliśmy piosenki, trochę się bawiliśmy i wracaliśmy do ośrodka. Na początku byliśmy przerażeni, ale z każdą minutą ten alarm coraz bardziej się nam podobał...Potem dopytywaliśmy się kiedy będzie następnyMarzena zapamiętała również kolonijne konkursy czystości. Na korytarzu wisiał plakat na którym zapisywano punkty, które każdego dnia otrzymywała każda sala, Rano po salach chodziła komisja pod przewodnictwem pani pielęgniarki – opowiada Marzena. - Sprawdzali czy łóżka są dobrze pościelone, czy na prześcieradłach nie ma piasku, czy jest porządek w szafach. Gdy coś z łóżkiem było nie tak to robiło się „pilota””, czyli wywracało materac, pościel...Wojciech Przybyłowicz, łódzki ekonomista, w połowie lat siedemdziesiątych pojechał na kolonie do Inowłodza koła Spały. Kolonie organizował Inspektorat Oświaty i Wychowania z Mieszkaliśmy wtedy w szkole w Inowłodzu – wspomina Wojtek. - W dużych, lekcyjnych salach w których rozłożono łóżka. Nie zapomnę nocnych pochodów. Może byłyby jednymi z wielu, które w swym życiu przeżyłem, ale wtedy już po zmroku przechodziliśmy przez miejscowy cmentarz. Nawet, gdy byłem chłopakiem, nie należałem do strachliwych, ale wtedy gdy przechodziliśmy koło tych grobów to ciarki przechodziły mi po plecach...A wiadomo, że jeszcze między sobą się „podkręcaliśmy”...Zapamiętałem też długie wędrówki do Anielina, gdzie miał znajdować się grób majora „Hubala”. Te kolonie Wojtek zapamięta jeszcze z jednego powodu. Złamał rękę. Poszli się kąpać grupą. On postanowił pokazać chłopakom jak skacze się do wody...Do domu wrócił więc z gipsem... W tym Inowłodzu zresztą sporo się działo! - wspomina. - Razem ze mną spało takich trzech chłopaków. Zbyszek był w moim wieku, miał 11 lat i mieszkał na łódzkim Grembachu. Paweł i Jacek byli od nas z dwa – trzy lata starsi. Kiedyś zaczęli mnie namawiać, by poszedł z nimi do sklepu. Taki mały, wiejski sklepik znajdował się koło szkoły w Inowłodzu. Kazali mi stać przed nim i patrzeć czy nikt nie idzie. Oni w trójkę weszli do środka. Po chwili wyszli i zaczęli uciekać. Pobiegłem za nimi. Nawet nie wiedziałem co zrobili..Kiedy ukryliśmy się za murem szkoły przyznali się, że ukradli wino i ...ciasto. Nie chciałem jednak próbować tego wina.. Kradzież zauważyła sklepowa i zawiadomiła kierowniczkę kolonii. Wezwano rodziców groziło nam wyrzucenie z kolonii. W końcu udało się przebłagać kierowniczkę, byśmy zostali. Musiałem dołożyć się, by zapłacić za to kradzione wino i ciasto. Do szkół wysłano listy z informacją o tym co wydarzyło się na kolonii..Do mojej szkoły też...Katarzyna Nowacka, pracuje dziś w jednym z banków, skończyła ekonomię na Uniwersytecie Łódzkim, wiele lat jeździła na kolonie w jedno miejsce – do Rydzynek, niewielkiej wsi położonej wśród lasów, niedaleko Tuszyna. Tam swój ośrodek kolonijny miały Łódzkie Zakłady Przemysłu Skórzanego „Skogar”. Ekonomistka pamięta, że każdy dzień zaczynał się apelem. Poszczególne kolonijne grupy, a w zasadzie jej przedstawiciele, wciągali na masz biało-czerwoną flagę. Grupowi zdawali raport kierowniczce kolonii...Wieczorem tę flagę opuszczano. I śpiewaliśmy hymn! - opowiada Katarzyna Nowacka. - Jeszcze dziś pamiętam słowa: Dzień błękitny żegluje po niebie, idzie słońce drogą swą, twoja ziemia chce liczyć na ciebie przecież rosłeś razem z nią..Na kolonie do Rydzynek przyjeżdżały dzieci z całego niemal kraju. Byli też i goście z zagranicy. Przez kilka lat wypoczywali tam młodzi Czesi z Teplic, Liberca, Usti nad Łabą. Rydzynki gościły też Niemców z NRD. A raz przyjechali nawet Rosjanie. Dokładnie orkiestra dęta z Iwanowa. W swojej ojczyźnie wygrali konkurs dla najlepszej orkiestry i w nagrodę wysłano ich do Polski, do Rydzynek. W orkiestrze grały 9 – 10-letnie dzieci, ale i 19-letni chłopcy. - Na codziennym apelu Polacy śpiewali „Dzień błękitny żegluje po niebie”, Czesi piosenkę o owieczce, a Rosjanie odgrywali swój hymny narodowy, który rozbrzmiewał po całej okolicy – opowiada Kasia. - Zresztą wiele czasu poświęcali na ćwiczenia. Wychodzili poza teren kolonii i maszerowali po okolicy grając różne marsze. Okoliczni mieszkańcy wychodzili z podwórek. Czasem ktoś dał Rosjanom cukierki..Paweł Panek, kierowca z Tomaszowa Mazowieckiego też jeździł na kolonie do Rydzynek. Nie zapomni kolonijnych olimpiad. Jeszcze do dziś ma medal, który dostał za pierwsze miejsce w skoku w dal. I oczywiście kolonijnych dyskotek...Tych „przytulanek”, gdy trzymając w objęciach dziewczynę kołysał się w takt „Ti Amo”...No i jeszcze były śluby kolonijne. Jego miłość miała na imię Beatka...Ślubował jej wierność i miłość...Była to zabawa, ale bardzo ten ślub przeżył. Beatka bardzo mu się podobała...Polecane ofertyMateriały promocyjne partnera
Zjednoczenie Włoch i Niemiec + kolonializm w XIX wieku DRAFT. 1st - 6th grade. 0 times. History. 0% average accuracy. a minute ago. kasia_uo. 0. Save. Edit. Edit.Kowala-Stępocina ( Kowala) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Kowala [4] [5]. Oficjalną nazwą wsi jest Kowala-Stępocina [5], ale gmina używa skróconej formy nazwy Kowala, która pojawiła się w rozporządzaniu o gminach i ich siedzibach. Integralne części wsi przed 2023 r. .
kolonie w xix wieku mapa
